Schrijf je in voor ons Brand New(s) en blijf altijd op de hoogte!
Schrijf je in voor ons Brand New(s) en blijf altijd op de hoogte!
EU wil meer grip (maar wie heeft écht de touwtjes in handen?)
AI, tien jaar geleden kon niemand zich er iets bij voorstellen. Inmiddels is de AI-trein op stoom en dendert door, tot blijdschap van de één en frustratie van de ander. Toch verenigt één verontrustende gedachte zowel de meeste voor- als tegenstanders van deze (in)grijpende ontwikkeling: wat als op AI gebaseerde praktijken toch onverenigbaar blijken met bijvoorbeeld mensenrechten?
Anders dan China of de VS lijkt de EU hier wél een antwoord op te hebben. In 2019 presenteerde de Europese Commissie de eerste ethische richtlijnen voor adequaat gebruik van AI. Deze richtlijnen hebben betrekking op fundamentele elementen, zoals menselijke autonomie, rechtvaardigheid, privacy en respect voor de menselijke waardigheid bij het ontwikkelen en inzetten van AI-systemen. In april 2021 pakte de Europese Commissie door met de “Proposal for a Regulation laying down harmonised rules on artificial intelligence (Artificial Intelligence Act)”. Deze voorgestelde AI-wet heeft als doel een evenwicht te vinden tussen het bevorderen van innovatie en het beschermen van de fundamentele rechten en waarden van Europese burgers. Het moet regels vaststellen voor specifieke toepassingsgebieden van AI, zoals hoogrisico-gebruik, biometrische identificatie, overheidsgebruik en AI-systemen die invloed hebben op de veiligheid van burgers.
Het wetsvoorstel introduceert ook nieuwe vereisten voor transparantie en verantwoordelijkheid bij het gebruik van AI en bevat regels voor AI-systemen die menselijk gedrag beïnvloeden, zoals sociale score-systemen. Bovendien stelt het wetsvoorstel specifieke verplichtingen voor aanbieders van AI-systemen zoals Generative Fill en ChatGPT. Inmiddels heeft het Europees Parlement de ArtificialIntelligence Act met een ruime meerderheid goedgekeurd en kunnen de onderhandelingen met de lidstaten beginnen. Dit jaar nog moet er een volledig akkoord over de wet worden bereikt, waarmee een gemeenschappelijk juridisch kader voor AI in de hele EU wordt vastgesteld, met regels voor ethiek, transparantie en toezicht. Daarna duurt het nog twee jaar voor de regels effectief van kracht zullen zijn.
Uiteraard zijn wij zonder meer blij met dit initiatief van voorloper EU die wereldwijd de eerste is die regels maakt over AI. Maar hoe je het ook wendt of keert, het gaat uiteindelijk om enorme bedragen. En het zal niet de eerste keer zijn (zie Google Analytics en de controversiële dataopslag in de VS) dat de regels zo worden ontworpen, dat vooral de korst heel krokant is, maar er onder de korst nog genoeg bewegingsruimte voor de multinationals wordt ingecalculeerd. Nadat OpenAI, de maker van chatbot ChatGPT, kenbaar had gemaakt te overwegen om Europa te verlaten indien het bedrijf niet aan ‘de strenge regels van Brussel’ kon voldoen, kwam Brussel rap met water bij de wijn. Met ethiek als hoogst mogelijke inzet, zijn wij ontzettend benieuwd wie uiteindelijk écht het laatste woord hierin gaat hebben en houden de ontwikkelingen nauwlettend in de gaten.
De headerafbeelding is geheel gegenereerd door AI.
